Stjórnvöld hafi ekki varið afkomu og lífskjör í faraldrinum

Stjórnvöld hafi ekki varið afkomu og lífskjör fólks í faraldrinum með fullnægjandi hætti með þeim afleiðingum að mörg heimili upplifðu bæði fjárhagsþrengingar og andlega vanlíðan.

Fram kemur í niðurstöðum rannsóknar Vörðu - rannsóknarstofnunar vinnumarkaðsins að líkur á þunglyndi aukast eftir því sem félags- og efnahagsleg staða er verri. Í COVID-19 faraldrinum bar lágtekjufólk og fólk í viðkvæmri stöðu á íslenskum vinnumarkaði auknar byrðar af faraldrinum umfram þau sem voru betur sett. Þegar áhættan af fjárhagsþrengingum voru metnar kom í ljós sterk tengsl milli efnislegs skorts og aukinnar tíðni þunglyndiseinkenna.

„Niðurstöður rannsóknarinnar um að efnislegur skortur hafi verið öflugasti áhættuþáttur þunglyndiseinkenna meðal íslensks launafólks á tímum COVID-19 sýnir mikilvægi þess að aðgerðir í kjölfar heimsfaraldursins snúi að því að tryggja heilsu en ekki síður fjárhagslegt öryggi,“ segir Kristín Heba Gísladóttir framkvæmdastjóri Vörðu.

Auk þess hafa nýlegar útlendar rannsóknir sýnt að tengsl eru á milli geðheilsu, kyns, aldurs, uppruna, menntunar, tekna, fjárhagsþrenginga og atvinnuleysis. Rannsóknirnar benda einnig til þess að því meiri sem fjárhagsþrengingar fólks eru því meiri er áhrifamáttur þeirra í tengslum við þunglyndi, en faraldurinn hafi jafnframt magnað upp félagslegan og efnahagslegan ójöfnuð í geðheilsu sem fyrir var á vinnumarkaði.

Sambærileg áhrif á íslenskum vinnumarkaði
Rannsókn Vörðu á tengslum þunglyndiseinkenna og fjárhagsþrenginga benda til þess að sambærilegra áhrifa hafi gætt á íslenskum vinnumarkaði.

Greinarhöfundar draga þá ályktun að verulegur félagslegur og efnahagslegur ójöfnuður í þunglyndiseinkennum launafólks hafi ríkt á Íslandi á tímum COVID-19. Stjórnvöld hafi ekki varið afkomu og lífskjör fólks í faraldrinum með fullnægjandi hætti með þeim afleiðingum að mörg heimili upplifðu bæði fjárhagsþrengingar og andlega vanlíðan.

Greinina má lesa í heild sinni á vef Íslenska þjóðfélagsins. Höfundar greinarinnar eru dr. Margrét Einarsdóttir, félagsfræðingur, dr. Kolbeinn Hólmar Stefánsson, dósent við félagsráðgjafardeild Háskóla Íslands og Kristín Heba Gísladóttir, framkvæmdastjóri Vörðu – rannsóknastofnunar vinnumarkaðarins.